لای قوباد تاڵەبانی ئامانجی کۆتایی سیاسەت دروستکردنی کۆمەڵگایەکی ئازاد و دادپەروەرە.
کاتێک قوباد تاڵەبانی دروشمی کوردستانێک بۆ هەمووانی کردووەتە دروشمی سەرەکیی کاری سیاسیی خۆی، مەبەستی لە هەوڵدانە بۆ بونیادنانی کوردستانێکی ئازاد و دادپەروەر بەبێ جیاکاریی رەگەزیی و کۆمەڵایەتی.
تەنها کوردستانێک ئازاد و دادپەروەرە کە دەتوانێت ببێتە نیشتمانی هەمووان. نیشتمانێک کە هیچ کەس و لایەنێک یان هیچ گروپێک و چینێکی کۆمەڵایەتی و هیچ باوەڕ و ئایدۆلۆژیایەک نەتوانێت ئیرادەی خۆی بەسەر ئەوانی دیکەدا فەڕز بکات.
قوباد تاڵەبانی لەپێناو بەدیهێنانی ئامانجە سیاسییەکەی، چ لە حکومەت و حیزبدا و چ وەک چالاکوانێک، هەموو هەوڵەکانی خۆی لە چوار تەوەردا چڕکردووەتەوە کە بریتین لە:
قوباد تاڵەبانی حکومڕانیی دروست لە یەک وشەدا بە حکومڕانییەکی بەرپرسیار پێناسە دەکات؛ بەرپرسیار بەرامبەر بە ئێستا و داهاتووی کۆمەڵگا. بەرپرسیارە بەرامبەر بە ئێستای کۆمەڵگا بەو واتایەی دەسەڵاتی سیاسی دەبێت ویست و داواکارییە سەرەکییەکانی مرۆڤ وەک ئاسایش، پاراستنی کەرامەت و ئازادییەکان و خۆشگوزەرانی بۆ هاووڵاتییان دابین بکات. بەرپرسیارێتی بەرامبەر بە داهاتووش بەو واتایە دێت کە زۆربەی کردارەکانی دەسەڵاتی سیاسی لە ئەمڕۆدا بە باش یان خراپ، راستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ کاریگەری لەسەر نەوەکانی داهاتووش دەبێت.
بەپێی دۆخی حکومڕانی و سیاسەت لە کوردستان، قوباد تاڵەبانی پێیوایە حکومڕانیی دروست لەسەر چەند کۆڵەکەیەکی وەک شەفافییەت، کارایی دامەزراوەکان و حکومڕانیی زانستی و ئایندەبینی لە بڕیارە ستراتیژییەکاندا بنەڕەتە.
هیچ حکومڕانییەک سەرکەوتوو نابێت ئەگەر متمانەی زۆرینەی هاووڵاتییانی لە پشت نەبێت. پرسی لاوازیی متمانە یەکێکە لە کێشە سەرەکییەکانی حکومڕانیی هەرێمی کوردستان، لەم سۆنگەیەشەوە قوباد تاڵەبانی کار دەکات بۆ بەدیهێنانی شەفافییەت، چونکە بەبێ شەفافییەت متمانە دروست نابێتەوە.
قوباد تاڵەبانی یەکێکیتر لە کێشەکانی حکومڕانی لە هەرێمی کوردستان بە پرسی ناکارایی دامەزراوەکانەوە گرێ دەدات. پێیوایە سەرباری ئەوەی دامەزراوەکانی حکومەت زۆر گەورە و قەبەن، بەڵام بەهۆی رۆتینی لە رادەبەدەر و یاسای کۆن و نەگونجاو لەگەڵ سەردەم و خەمساردی و شارەزایی کەم لە زانست و هونەری ئیدارەدان، دامەزراوەکان وەک پێویست ناتوانن کاروباری هاووڵاتییان رایی بکەن.
لەم سۆنگەیەوە هەر لە سەرەتای چوونە ناو حکومەتەوە بە ئامانجی کاراکردنی دامەزراوەکان هەوڵەکانی خۆی لەسەر چاکسازی و ریفۆرم چڕکردەوە کە خۆی دەبینێتەوە لە تۆماری بایۆمەتری و پۆرتاڵی خزمەت، هەموارکردنەوەی یاساکان، هەنگاونان بەرەو دروستکردنی حکومەتی ئەلیکترۆنی و لێپرسینەوە و چاودێریکردنی ئەدای بەڕێوەبەرەکان.
تاڵەبانی باوەڕی بە چەمکی حکومڕانیی زانستی هەیە، نەک حکومڕانییەک کە لەسەر بنەمای حەز و باوەڕی کەسیی بێت. بەو واتایەی لە هەر سیاسەت و پلان و ستراتیژێکی حکومەت دەبێت زانست بە بنەما دابنرێت و بەر لەوەی بڕیار لەسەر پلان و بەرنامە و ستراتیژێک بدرێت دەبێت لەلایەن ناوەندە ئەکادیمییەکان و خەڵکانی پسپۆڕەوە هەڵسەنگاندنی زانستی بۆ کرابێت، بۆ ئەوەی چیتر تووشی هەڵەی ستراتیژیی گەورە نەبینەوە و ئایندەی گەلەکەمان بەهۆی باوەڕ و حەزی کەسیی و حیزبییەوە نەکەوێتە مەترسییەوە.
هەربۆیە کاتێک قوباد تاڵەبانی لە دیدارە دیپلۆماسییەکانیدا بەردەوام داوای هاوکاری لە وڵاتان دەکات بۆ ناردنی راوێژکار و پسپۆڕ لەم باوەڕەیەوە بە حکومڕانیی زانستی سەرچاوە دەگرێت.
یەکێکیتر لە بنەما فکرییەکانی قوباد تاڵەبانی بۆ راستکردنەوەی رێڕەوی حکومڕانی ئایندەبینییە لە بڕیاری سیاسیدا، ئەمەش لەو روانینەوە سەرچاوە دەگرێت بڕیارە سیاسییەکان تەنها کاریگەری لەسەر قۆناغی ئێستا دانانێن، بەڵکو هەندێکیان کاریگەریی درێژخایەنیان هەیە و بە باش یان خراپ کاریگەریی راستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ لەسەر ژیانی نەوەکانی داهاتوو دادەنێن. ئەمەش وادەکات لە رووی ئەخلاقییەوە دەسەڵاتی سیاسی نابێت لە بڕیارەکانیدا تەنیا کاریگەرییە کورتخایەنەکان لەبەرچاو بگرێت. چونکە نیشتمان تەنها نیشتمانی ئەم نەوەیە نییە و ژینگە و سامانە سروشتییەکانی وەک ئاو و نەوت و گازیش تەنیا پشکی ئەم نەوەیە نین و نەوەکانی داهاتووش مافیان بەسەریەوە هەیە.
قوباد تاڵەبانی بەهێزکردنی پێگەی ژن لە کۆمەڵگادا وەک ئەولەوییەت و پرەنسیپێکی سەرەکی ژیانی سیاسیی خۆی سەیر دەکات.
پێیوایە لە کۆمەڵگایەکدا ئەگەر چ وەک کلتوور و چ وەک یاسا و سیستمی سیاسی، ئازادی بۆ ژنان و یەکسانیی جۆری کۆمەڵایەتی (ژن و پیاو)ی تێدا دابین نەکرابێت، کۆمەڵگایەکی ئازاد نییە. باوەڕی قووڵیشی بەوەیە هەرچی رۆڵی ژنان لەناو سیاسەت و بازاڕ و هەموو کایەکانی کۆمەڵدا بەهێزتر بێت، ئەو کۆمەڵگایە زیاتر بەرەو دیموکراسی و سەروەریی یاسا و گەشەسەندنی هاوسەنگ هەنگاو دەنێت. هەر لەم باوەڕەشەوە نەک تەنها پشتگیری لە بەهێزکردنی پێگەی ژنان دەکات لەناو حیزب و حکومەت و بازاڕ و کۆمەڵگای مەدەنیدا، بەڵکو جەخت دەکاتەوە لەوەی حکومەت دەبێت پلانی درێژخایەنی هەبێت بۆ پەرەپێدانی زیاتری تواناکانی ژنان.
قوباد تاڵەبانی لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەکانی حکومەت و کۆمەڵگای مەدەنی کار دەکات بۆ کەمکردن و نەهێشتنی هەموو جۆرەکانی توندوتیژی دژی ژنان، لەم پێناوەشدا خۆی بە بەردەوامی لەگەڵ دادگاکان و پۆلیسی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی خێزانی لەسەر هێڵە، تا نەهێڵێت ژنکوژان و تاوانباران لە سزای یاسایی دەربازیان بێت. تاڵەبانی خاوەنی ئەو وتەیەیە کە دەڵێت: هیچ شەرەفێک لە ژن کوشتندا نییە.
یەکێکیتر لە ئەولەوییەتەکانی قوباد تاڵەبانی بەهێزترکردنی توانای گەنجانە و پێیوایە دەبێت دەرفەتیان بۆ بڕەخسێندرێت تا رۆڵی کاریگەرتر ببینن لە بنیادنان و پێشخستنی کۆمەڵگادا.
هەر لەم سۆنگەیەوە لە بوارە جۆراوجۆرەکاندا لە سیاسەت و هونەر و وەرزشەوە تا دەگاتە تەکنەلۆژیا و کارسازی بە بەردەوامی هەم خۆی پشتگیری گەنجان دەکات و هەم لە هەوڵی دابینکردنی پشتگیرییە بۆ گەنجان لەناو کەرتی تایبەتدا.
متمانەی تەواوی بە توانای داهێنەرانەی گەنجان هەیە لە چارەسەرکردنی کێشەکان و گەشەپێدانی کۆمەڵگا لە هەموو بوارەکاندا. لەم چوارچێوەیەشدا پشتگیری پلاتفۆرمی سمارت سولی و کۆڕبەندی نێودەوڵەتیی سلێمانی بۆ کارسازی و داهێنان و چەندین پڕۆژەی دیکە دەکات. لەناو حکومەتیشدا کار دەکات تا زۆرترین پشتگیری و ئاسانکاری بۆ خاوەنکارە گەنجەکان دابین بکات.
ئازادیی رادەربڕین بناغەی هەموو ئازادییەکانیترە. قوباد تاڵەبانی پێیوایە ئەگەر رۆژێک خەڵک نەوێرن لە ترسی دەسەڵات ئازادانە را و بۆچوونی خۆیان دەرببڕن، ئیتر ئەو دەسەڵاتە شەرعییەتی نەماوە، پێشیوایە حکومڕانییەکی باش ئەو حکومڕانییەیە کە دەسەڵاتدار لە خەڵک بترسێت و نەوێرێت هەنگاوێک پێچەوانەی ئیرادە و خواستی کۆمەڵگا بنێت.
پێداگریی قوباد تاڵەبانی لەسەر ئازادیی رادەربڕین و رۆژنامەگەری بۆ ئەو تێگەیشتنەی دەگەڕێتەوە کە بەبێ ئازادیی رادەربڕین نە کۆمەڵگایەکی ئازاد و دادپەروەر بنیاد دەنرێت و نە وڵات دەبێتە خاوەنی حکومڕانییەکی دروست و بەرپرسیار.
بە درێژایی ساڵانی رابردوو، بە بەراورد بە سیاسییەکانی دیکە زیاتر، قوباد تاڵەبانی رووبەڕووی زیاترین رێژەی هێرش و ناوزڕاندن بووەتەوە، کەچی نەک بۆ یەکجار سکاڵایەکی یاسایی تۆمار نەکردووە، بەڵکو لە هەموو کوردستان و عێراقدا زیاتر لە هەر سیاسییەکی دیکە بەرگری لە رۆژنامەنووسان کردووە و خاوەن ئەو وتەیەیە کە دەڵێت: زیندان شوێنی رۆژنامەنووسان نییە.
پرسی ژینگە هاوتەریب لەگەڵ پرسی یەکسانیی جۆری کۆمەڵایەتی (ژن و پیاو)، یەکێکە لە پرەنسیپە چەسپاوەکانی ژیانی سیاسیی قوباد تاڵەبانی و پێیوایە ئەم نەوەیە دوایین نەوەن دەرفەتی ئەوەیان هەیە پێش بەو کارەساتە پێشبینی کراوانە بگرن کە بەهۆی گۆڕانکارییە ژینگەییەکانەوە مەترسیی گەورەیان لەسەر داهاتووی کوردستان و عێراق و هەموو جیهان دروست کردووە.
قوباد تاڵەبانی پێیوایە ناهۆشیاریی و خەمساردییەکی گەورە هەیە لە کوردستان و عێراق و هەموو ناوچەکە بەرامبەر بە پرسی ژینگە لەوەی کە هێشتا نەبووەتە پرسێکی سەرەکیی سیاسەت. هەربۆیە بە پێویستی دەزانێت نەک تەنها حیزبەکەی خۆی، بەڵکو هەموو لایەنە سیاسییەکان پرسی ژینگە بخەنە ئەولەوییەتی سیاسەتی خۆیانەوە.
بە قووڵی نیگەرانە بەهۆی خەمساردی و تێنەگەیشتن لە پرسەکە، لە داهاتوودا لێکەوتەکانی گۆڕانکارییە ژینگەییەکان پەل بکێشێت بۆ ناسەقامگیریی زیاتر لە ناوچەکەدا. هەر لەم روانگەیەشەوە کار دەکات لەڕێی یەکێتییەوە پرسی ژینگە بکاتە ئەولەوییەتی سیاسەت لە هەموو عێراقدا.